Denge Kürdistan Denge Kürdistan
İlgili Başlıklar
KKP Program Taslağına ilişkin olarak yapılan bazı değerlendirmelerde, taslakta İLHAK kavramının kullanılması eleştirilmektedir. Bu kavramın anlamı ve içeriğinin daha iyi anlaşılması için aşağıdaki yazıyı incelenmenin yararlı olacağını düşünüyoruz.
Merkez Yayın Kurulu
ULUSLARIN KADERLERİNİ TAYİN HAKKI ÜZERİNE BİR TARTIŞMANIN ÖZETİ
EKİM 1916
……
III. İLHAK NEDİR?
Biz bu sorunu en açık biçimde tezlerimizde ele aldık (paragraf 7).[30*] Polonyalı yoldaşlar buna yanıt vermediler: onlar, [sayfa 165] ısrarla (1) ilhaklara karşı olduklarını belirterek, (2) ilhaklara niye karşı olduklarını açıklayarak asıl konuyu tartışmaya yanaşmadılar. Kuşkusuz, bunlar çok önemli sorunlardır. Ama bunlar, başka tür sorunlardır. Eğer ilkelerimizin teoride sağlam bir temele dayanmasını istiyorsak, eğer bu ilkelerin açıkça ve tam olarak ifade edilmesini istiyorsak, ilhakın ne olduğu sorununa yanaşmamazlık edemeyiz çünkü biz bu kavramı, siyasal propaganda ve ajitasyonumuzda kullanmaktayız. Yoldaşlar arası bir tartışmada bu sorundan kaçılması, ancak, kendi tutumumuzu terkettiğimiz biçiminde yorumlanabilir.
Niçin bu sorun üzerinde duruyoruz? Konuyu ele alırken bunu açıkladık. Çünkü “ilhaka karşı çıkmak, ulusların kaderlerini tayin hakkını tanımaktan başka bir şey değildir”. İlhak kavramı genellikle şunları içerir: (1) Zor kavramını (zorla kendine bağlama); (2) başka bir ulus tarafından ezilme kavramını (“yabancı” bölgelerin ülke topraklarına katılması vb.), ve, bazan da (3) statükonun bözulması kavramını. Biz tezlerde bunu belirttik ve herhangi bir eleştiriyle de karşılaşmadık.
Sosyal-demokratlar genel olarak zorun kullanılmasına karşı olabilirler mi diye sorulabilir. Besbelli ki, olamazlar. Bu demektir ki, biz, ilhaklara, zorla gerçekleştirildiği için değil, başka nedenlerle karşıyız. Sosyal-demokratlar statükodan yana da olamazlar. Ne kadar evirip çevirirseniz, gene de ilhak, bir ulusun kendi kaderini tayin etme hakkının çiğnenmesidir, halkın iradesine karşı olarak devlet sınırlarının saptanmasıdır.
İlhaklara karşı olmak, ulusların kaderlerini tayin etme hakkından yana olmak demektir. “Herhangi bir ulusun belli bir devletin sınırları içinde zorla tutulmasına karşı” olmak, ulusların kaderlerini tayin ilkesinden yana olmakla birdir (biz, tezlerimizin IV. kesiminde[31*] aynı fikrin bu biraz değişik [sayfa 166] ifadesini özellikle kullandık, ve Polonyalı yoldaşlar, I’inci bölümün, 4’üncü paragrafının başlangıcında, bize tam açıklıkla yanıt vererek “ezilen ulusların ilhakçı devletin sınırları içinde zorla tutulmasına karşı olduklarını” belirttiler). Biz, sözcüklerin anlamı üzerine tartışmaya girişmek istemiyoruz. Eğer programında (ya da herkesi bağlayan bir kararında, biçim önemli değildir) ilhaklara karşı olduğunu,[32*] ezilen ulusların kendi devletinin sınırları içinde zorla tutulmasına karşı olduğunu ilân etmeye hazır bir parti varsa, biz bu parti ile tam bir ilke birliği halinde olduğumuzu söylemeye hazırız. “Ulusların kaderlerini tayin hakkı” deyimine sarılmak, saçma birşeyolur. Ve eğer bizim partimizde, programın 9. paragrafının sözcüklerini ve formüle ediliş biçimini, bu zihniyetle değiştirmek isteyen kimseler varsa, biz, bu yoldaşlarla görüş ayrılığını bir ilke ayrılığı saymayız!
Burada önemli, olan tek şey siyasal açıklıktır ve sloganlarımızın teorik bakımdan olgunluğudur.
Bu sorun üzerindeki sözlü tartışmalar sırasında (ve sorunun özellikle şimdi, savaş koşulları içinde önemi kimse tarafından tartışılmamaktadır) şu iddia ileri sürüldü (buna basında raslamadık): Belirli bir kötülüğe karşı çıkmak, mutlaka bu kötülüğü ortadan kaldıran olumlu bir kavramın benimsendiği anlamını taşımaz. Bu iddianın sakat olduğu açıktır, ve herhalde bundan ötürüdür ki, basında hiç bir yerde yinelenmedi. Eğer bir ‘sosyalist’ parti, “ezilen bir ulusun onu ilhak etmiş olan devletin sınırları içinde zorla tutulmasına karşı” olduğunu ilan ediyorsa, bu parti, iktidara geldiğinde aynı şeyi zorla yapmama taahhüdüne giriyor demektir.
Kuşkusuz, eğer yarın Hindenburg Rusya’ya karşı bir yarı-zafer elde ederse, ve bunun sonucunda (İngiltere’nin ve Fransa’nın, çarlığı bir ölçüde zayıf düşürme özlemlerine karşılık olarak) bir yeni Polonya devleti kurulursa (ki bu, kapitalizmin [sayfa 167] ve emperyalizmin iktisadi yasaları bakımından pekâlâ “gerçekleşebilir” bir şeydir), ve sonra da, ertesi gün, sosyalist-devrim, Petrograd’da, Berlin’de ve Varşova’da muzaffer olursa, Polonya sosyalist hükümeti de, Rus ve Alman sosyalist hükümetleri gibi, örneğin Ukraynalıların “Polonya devletinin sınırları içinde”, “zorla tutulmasına” karşı çıkacak, buna son verecektir. Ve eğer, Gazete Robotnicza’nın yazıkurulu üyeleri bu hükümete katılmış bulunurlarsa, kuşkusuz, bunlar, “tezlerinden” vazgeçecekler ve böylelikle “ulusların kaderlerini tayin hakkının sosyalist bir toplumda uygulanamayacağı” yolundaki “teorilerini” reddedeceklerdir. Eğer biz böyle düşünmeseydik, gündemimize Polonyalı sosyal-demokratlarla yoldaşça tartışma diye bir şey yazmazdık, onları şovenler sayarak kendilerine karşı amansız bir savaşa girişirdik.
Diyelim ki, ben, herhangi bir Avrupa kentinin sokaklarına çıkarak, kendime bir köle satın almama izin verilmediği için açıkça protestoda bulunsaydım ve bunu basında da yayınlasaydım; hiç kuşkusuz herkes, beni, bir köle sahibi, kölelik ilkesinin ya da sisteminin bir savunucusu saymakta haklı olurdu. Ve kimse, benim kölelikten yana olan sempatilerimin, (“ben kölelikten yanayım” gibi) olumlu bir biçimde değil de, bir protestonun olumsuz biçimde ifade edilmesi nedeniyle aldanmış olmazdı. Bir siyasal “protesto”, bir siyasal programın mutlak karşılığıdır; bu, o kadar belli bir şeydir ki, bunu açıklamak zorunda kalmak, insanı rahatsız ediyor. Durum ne olursa olsun, biz, hiç değilse Zimmerwald solunda (Zimmerwald grubundan bir bütün olarak sözetmiyoruz, çünkü Martov ve öteki kautskiciler de bu gruptadırlar), bir siyasal protestoyu siyasal programdan ayıracak, birini ötekinin karşıtı gibi gösterecek vb. kimselere III. Enternasyonalde yer olmayacaktır dediğimizde, herhangi bir “protesto” ile karşılaşmayacağımıza kesin olarak inanıyoruz.
Sözcükler üzerinde pazarlığa girişecek değiliz, Polonyalı [sayfa 168] sosyal-demokratların, bir yandan partimiz programının, 9. maddesinin (kendi programlarının ilgili maddesini de), ve aynı biçimde Enternasyonalin programının ilgili maddesini (1896 Londra Kongresi kararı) kaldırma yolundaki önerilerini ve öte yandan da “eski ve yeni ilhaklar”, konusunda olduğu gibi “ezilen bir ulusun onu ilhak etmiş olan devletin sınırları içinde zorla tutulması” konusunda da kendi siyasal görüşlerini pek yakında resmen formüle etme yolunda çaba harcayacaklarını kuvvetle umuyoruz. -Bundan sonraki soruna geçelim.
IV. İLHAKLARDAN YANA MI, YOKSA İLHAKLARA KARŞI MI?
Tezlerinin I’inci bölümünün 3’üncü paragrafında, Pölonyalı yoldaşlar, her türlü ilhaka karşı olduklarını kesinlikle ilân ediyorlar. Ama ne yazık ki, aynı bölümün 4’üncü paragrafında, ilhakçı diye nitelendirmek zorunda olduğumuz ifadelere raslıyoruz. Bu paragraf, (en ılımlı bir ifadeyle) şu garip tümce ile başlıyor:
“Sosyal-demokrasinin ilhaklara karşı, ezilen ulusların onları ilhak etmiş olan devletin sınırları içinde zorla tutulmasına karşı savaşının hareket noktası, her türlü yurt savunmasının reddidir [italikler yazarların]; ki bu, emperyalizm çağında, kendi burjuvazisinin yabancı halkları ezme ve talan etme haklarının savunmasından başka şey değildir. …”
Bu, ne demektir? Burada söylenen nedir?
“İlhaklara karşı savaşın hareket noktası, her türlü yurt savunmasının reddidir…” Ama her ulusal savaşı, her ulusal ayaklanmayı “yurt savunması” diye adlandırabiliriz, ve bugüne dek, bunlar, genellikle böyle adlandırılmıştır! Biz, ilhaklara karşıyız, ama… biz bununla, ilhak edilmiş olanların, kendilerini ilhak etmiş olanlardan kurtulmak için savaş açmasına karşı olduğumuzu kastediyoruz, ilhak edilmiş olanların, kendilerini ilhak edenlerden kurtarmak için ayaklanmalarına [sayfa 169] karşı olduğumuzu kastediyoruz! Bu, ilhakçı bir beyan değil midir?
Tezleri yazanlar, bu tuhaf beyanlarını haklı göstermek için, “emperyalizm çağında yurt savunmasının, kendi burjuvazisinin yabancı halkları ezme hakkını savunmak olduğunu ileri sürüyorlar. Ama bu, yalnızca emperyalist savaş için doğrudur, yani emperyalist devletler ya da emperyalist devletler grupları arasındaki savaş için, savaşan iki tarafın “yabancı halkları” ezmekle yetinmeyerek, kim daha çok halkı ezecek diye birbirlerine karşı savaş açtıkları durumlar içind oğrudur.
Besbelli ki, bu tezlerin yazarları, “yurt savunması” sorununu, partimizden çok farklı olarak koymaktadırlar. Biz, emperyalist savaşta, “yurt savunmasını” reddediyoruz. Bu, partimizin merkez komitesi bildirisinde olsun, Fransızca ve Almanca olarak yayınlanan Sosyalizm ve Savaş broşürüne alınan Bern kararlarında olsun[33*] tam bir açıklıkla belirtilmiştir. Biz, bunu, ayrıca, tezlerimizde iki kez belirttik (4. ve 6. kesimlerin notları).[34*] Görüldüğü gibi, tezlerin Polonyalı yazarları, genel olarak yurt savunmasını, yani belki de bunlar, “emperyalizm çağında” olanak-dışı oldukları için ulusal savaşları da reddediyorlar. “Belki” diyoruz, çünkü bu görüş Polonyalı yoldaşların tezlerinde açıklanmamıştır.
Buna karşılık, bu görüş, Alman grubunun tezlerinde “Enternasyonal” ve özel bir yazıda ele aldığımız Junius’un broşüründe açıkça ifade ediliyor.[35*] Burada söylediklerimize ek olarak şunu belirtelim ki, bir bölgenin ya da bir ülkenin kendisini ilhak etmiş olan devlete karşı ulusal ayaklanması, pekâlâ, savaş değil de ayaklanma olarak nitelendirilebilir (biz, bu itirazla karşılaştık, onun için burada sözünü ediyoruz, ama gene de terminoloji üzerine bu tartışmayı pek ciddi saymamaktayız). [sayfa 170] Herhalde ilhaka uğramış olan Belçika’nın, Sırbistan’ın, Galiçya’nın, Ermenistan’ın, kendilerini ilhak etmiş olan ülkelere karşı “ayaklanmalarını”, “yurt savunması” olarak nitelendireceklerini, ve bunda haklı olacaklarını yadsımaya kalkışacak kimselerin ortaya çıkması pek olası değildir. Öyle görülüyor ki, Polonyalı yoldaşlar için sorun bir “ezme hakkı” sorunu olduğuna göre, onlar, bu ilhak edilmiş ülkelerde de bir burjuvazi olduğu ve bu burjuvazinin de yabancı halkları ezdıği ya da daha doğrusu, ezebileceği gerekçesiyle bu tür ayaklanmalara karşıdırlar. Onlar, bir savaş ya da ayaklanma hakkında bir hükme varırken onun gerçek toplumsal içeriğini (ezilmekten kurtulmak amacıyla ezilen ulusun savaşımı) gözönünde tutmuyorlar, ama yalnızca şu anda ezilmekte olan bir burjuvazinin, eninde sonunda “ezme hakkını” kullanacağı olasılığını gözönünde tutuyorlar. Bir örnek verelim: eğer Belçika 1917′ de Almanya tarafından ilhak edilirse ve eğer bu ülke kurtuluşunu elde etmek için 1918’de ayaklanırsa, Polonyalı yoldaşlar, Belçika burjuvazisinin “yabancı halkları ezme hakkına” sahip bulunduğu gerekçesiyle, bu ayaklanmaya karşı çıkacaklardır.
Böyle bir iddiada marksizmin zerresi yoktur, bunu genel olarak devrimci de sayamayız. Eğer sosyalizme ihanet etmek istemiyorsak, başlıca düşmanımız olan büyük devletlerin burjuvazisine karşı her türlü ayaklanmayı desteklemeliyiz, yeter ki, bu ayaklanma, gerici sınıfın bir hareketi olmasın. İlhak edilmiş bölgelerin ayaklanmasını desteklemeyi reddetmekle, biz, nesnel olarak ilhakçı durumuna düşeriz. Proletarya, özellikle, doğan toplumsal devrimin çağı olan “emperyalizm çağında” ilhak edilmiş bögelerin ayaklanmasını bugün olanca gücüyle destekleyecektir ki, yarın ya da aynı anda, bu ayaklanma yüzünden zayıflamış bulunan “büyük” devletin burjuvazisine karşı saldırıya geçebilsin.
Ama Polonyalı yoldaşlar ilhakçılıklarında bununla da kalmıyor. Onlar, ilhak edilmiş bölgelerin ayaklanmasına karşı [sayfa 171] çıkmakla yetinmiyorlar, bu bölgelerin her ne şekilde olursa olsun, barışçı yollardan olsa bile, bağımsızlıklarının gerçekleşmesine karşı çıkıyorlar! Bakın ne diyorlar;
“Emperyalizmin baskı siyasetinin sonuçlarının her türlü sorumluluğunu reddeden ve bu sonuçlara karşı olanca gücüyle savaşım veren sosyal-demokrasi, Avrupa’da yeni sınır taşlarının dikilmesine, emperyalizmin yıktıklarının yeniden konmasına kesin olarak karşıdır.” (İtalikler yazarların.)
Şu anda emperyalizm, Almanya ile Belçika’yı ve Rusya ile Galiçya’yı ayıran “sınır taşlarını yıkmış” bulunuyor. Uluslararası sosyal-demokrasi, bu sınır taşlarının hangi biçimde olursa olsun yeniden dikilmesine genel olarak karşı olacakmış! 1905’te, “emperyalizm çağında”, özerk Norveç meclisi, bu ülkenin İsveç’ten ayrıldığını ilan! ettiği zaman, ve İsveçli işçilerin direnmesi yüzünden olduğu kadar, emperyalizmin uluslararası koşulları sonucu olarak da, İsveç gericilerinin kışkırttıkları, Norveç’e karşı savaş patlak vermediği zaman, bu anlayışa göre, sosyal-demokrasi, Norveç’in ayrılmasına karşı olmalıydı, çünkü bu ayrılma tartışma götürmez biçimde “Avrupa’da yeni sınıf taşlarının dikilmesi” anlamını taşıyordu!
Bu kez, artık bu, doğrudan doğruya itiraf edilmiş ilhakçılıktır. Bunu çürütmenin gereği yok, bu, kendi kendisini çürütmektedir. Hiç bir sosyalist parti böyle bir tutumu benimsemeye cüret edemez: “Biz, genel olarak ilhaklara karşıyız, ama Avrupa’ya gelince, ilhaklar gerçekleşir gerçekleşmez, biz, bunları kabul ederiz ya da kendimizi onlara uydururuz…”
Polonyalı yoldaşlarımızı bu kadar açık… “olanaksız bir tutuma” itmiş olan teorik yanılgının kökenleri üzerinde durmakla yetineceğiz. “Avrupa’nın” kaderini, dünyanın geri kalan kısmından ayrı tutmanın ne kadar yanlış olduğunu ilerde göstereceğiz. Tezlerin aşağıya aldığımız iki tümcesi, bize, yanılgının öteki kaynaklarını açıklıyor:
” Emperyalizmin tekerleği, kurulmuş bir kapitalist [sayfa 172] devleti ezerek nereden geçti ise, orada, emperyalist zulmün vahşi biçiminde, kapitalist dünyanın siyasal ve iktişadi merkezileşmesi oluşur ki, bu da, sosyalizmi hazırlar. … ”
İlhakların bu tarzda haklı gösterilmesi struveciliktir, marksizm değil. 1890’lar Rusya’sını anımsatan Rus sosyal-demokratları, Struvelere, Cunow’lara, Legien ve şürekâsına özgü olan marksizmin bu tür yozlaştırılmasını iyi bilirler.
Polonyalı yoldaşların bir başka tezinde, (II, 3), “sosyal-emperyalistler” diye adlandırılan Alman struvecileri hakkında özellikle yazılmış olan şu satırları okuyoruz:
(Ulusların kaderlerini tayin hakkı sloganı) “sosyal-emperyalistlere, bu sloganın hayali niteliğini tanıtlayarak, ulusal baskıya karşı savaşımımızı tarihsel bakımdan temelsiz duygusallık olarak gösterme olanağını sağlamakta ve böylelikle proletaryanın, sosyal-demokratik programın bilimselliğine olan inancını sarsmaktadır. …”
Bu demektir ki, tezlerin yazarları Alman struvecilerinin tutumunu. “bilimsel” saymaktadırlar! Kendilerini kutlarız.
Ama Lensch’lerin, Cunow’ların ve Parvusların bize kıyasla haklı oldukları tehdidini taşıyan bu şaşırtıcı iddiayı yere sermek için bir “ayrıntı”yı belirtmek yeter: bu da Lensch’lerin kendi tarzlarında tutarlı kimseler oldukları ve Alman şoven dergisi Glocke n° 8 ve 9’da (biz tezlerimizde kasıtlı olarak aktarmalar yaptık), Lensch hem ulusların kaderlerini tayin hakkı sloganının “bilime aykırılığını” (ki Polonyalı sosyal-demokratlar, görünüşe göre, yukarda aktardığımız tezlerde ileri sürdükleri iddialardan da anlaşılacağı gibi, Lensch’in bu iddiasını çürütülemez saymaktadırlar), hem de ilhaklara karşı sloganının “bilime aykırılığını” tanıtlamaktadır!
Çünkü Lensch, bizim Polanyalı meslektaşlarımıza belirttiğimiz ve onların da yanıtlamakta istekli gözükmedikleri basit gerçeği pek güzel anlamaktadır: ulusların, kaderlerini tayin ilkesini “tanımakla”” ilhaklara karşı “protesto” ile karşı çıkmak arasında “ne siyasal, ne de iktisadi hatta ne de [sayfa 173] mantıksal bakımdan bir fark olmadığı gerçeğini. Eğer Polonyalı yoldaşlar, Lensch’lerin, ulusların kendi kaderlerini tayin hakkına karşı iddialarını çürütülme sayıyorlarsa, onlar aynı şekilde şu olguyu da kabul etmek zorundadırlar: bütün bu iddiaları Lensch’ler ilhaklara karşı savaşımı çürütmeye çalışırlarken de kullanıyorlar.
Polonyalı meslektaşlarımızın uslamlamalarının temelinde yatan teorik yanılgı, onları, tutarsız ilhakçılar durumuna düşürmüştür.
V. SOSYAL-DEMOKRASİ NİÇİN İLHAKLARA KARŞIDIR?
Bizim açımızdan bu sorunun yanıtı açıktır: çünkü ilhak, ulusların kaderini tayin etme hakkını engeller, ya da başka bir deyişle, çünkü ilhak, ulusal baskının biçimlerinden biridir.
Polonyalı sosyal-demokratların görüşüne göre, burada özel açıklamalar gereklidir, ve bu açıklamaları yapan yazarlar (tezler 1,3), kaçınılmaz olarak yeni bir dizi çelişkiler içine düşmüşlerdir.
(Lensch’lerin “bilimsel” iddialarına karşın) ilhaklara karşı olduğumuz gerçeğini “haklı göstermek” için ileri sürdükleri iki iddia var. Birinci iddia:
“… Avrupa’da ilhakların muzaffer emperyalist devletin askeri savunması için vazgeçilmez olduğu görüşüne karşı, sosyal-demokrasi, ilhakların ancak uzlaşmaz karşıtlıkları güçlendirdiği ve böylelikle savaş tehlikesini artırdığı gerçeğini ileri sürer. …”
Bu yanıt Lensch’ler için yetersizdir, çünkü onların başlıca iddiası, askeri zorunluluk değil, emperyalizm çağında bir merkezileşmeyi sağlayan ilhakların iktisadi bakımdan ilerici niteliğidir. Polonyalı sosyal-demokratların tümü birden, bir yandan Avrupa’da emperyalizm tarafından kaldırılmış olan sınır taşlarını yeniden dikmeyi reddederek böyle bir [sayfa 174] merkezileşmenin ilerici niteliğini kabul ederlerken, öte yandan ilhaklara karşı çıkarlarsa, bunda mantık var mıdır?
Devam edelim. İlhaklar hangi tür savaşların çıkması tehlikesini artırırlar? Emperyalist savaşların değil, çünkü, bunların patlak vermesini sağlayan nedenler başkadır: şu andaki emperyalist savaşta başlıca uzlaşmaz karşıtlıklar, besbelli ki, bir yandan İngiltere ile Almanya’yı, öte yandan da Rusya ile Almanya’yı karşı karşıya getiren karşıtlıklardır. Bu uzlaşmaz karşıtlıkların ilhaklarla bir ilgisi yoktur. Burada artmasından korkulan ve karşı çıkılan tehlike, ulusal savaşların ve ulusal ayaklanmaların patlak vermesi tehlikesidir. Ama bir yandan ulusal savaşların “emperyalizm çağında” olanaksız olduğunu iddia ederken, öte yandan, ulusal savaşların “tehlikesinden” nasıl sözedebiliriz? Bu mantıksal değildir.
İkinci iddia: İlhaklar, “egemen ulusun proletaryası ile ezilen ulusun proletaryası” arasında bir uçurum kazar. … Bu durumda ezilen ulusun proletaryası, kendi burjuvazisi ile birleşir ve egemen ulusun proletaryasını düşman sayar. Uluslararası proletaryanın uluslararası burjuvaziye karşı sınıf savaşımının yerini, proletaryanın bölünmesi, onun ideolojik bakımdan yozlaşması alır. …”
Biz bu iddialara kesin olarak katılıyoruz. Ama ayın sorun için, aynı zamanda, birbirini geçersiz kılan iddialar ileri sürmek mantıksal mıdır? Tezlerin I. bölümünün 3. paragrafında, ilhakların proletaryanın bölünmesine neden olacağını doğrulayan, yukarda sözünü ettiğimiz iddiaları, buluyoruz, ve hemen yanında, 4. paragrafta, bize, Avrupada şimdiden gerçekleşmiş olan ilhakların sona erdirilmesine karşı çıkılması gerektiği “ezilen ulusların ve ezen ulusların işçi yığınlarının dayanışma halinde, bir savaş için eğitilmesi”nden, yana olmak gerektiği söyleniyor. Eğer ilhakların sona erdirilmesi, gerici nitelikte bir “duygusallık”tan ileri geliyorsa, o zaman ilhakların “proletaryada” bir “uçurum” açtığını ve [sayfa 175] onun “bölünmesine” neden olduğunu söylemek olanaksızdır; tam tersine, ilhaklarda ayrı ayrı ulusların proletaryasının birbirine yaklaşmasının koşullarını görmek gerekir.
Biz diyoruz ki: sosyalist devrimi başarabilmek ve burjuvaziyi devirebilmek için işçiler sımsıkı birleşmelidir, ve ulusların kaderlerini tayin hakkı uğruna savaşım, yani ilhaklara karşı savaşım, bu sıkı birliğin gerçekleşmesine yardımcı olur. Biz tutarlıyız. Bunun tam tersi olarak, Avrupa’da ilhakların “dokunulmazlığını” ve ulusal savaşların “olanaksızlığını” kabul eden Polonyalı yoldaşlar, ulusal savaşları ileri surerek ilhaklara “karşı” çıkarken kendi kendilerini mat ediyorlar! Bu iddialar, ilhakların, ayrı ayrı ulusların işçilerinin birbirine yaklaşmasını ve kaynaşmasını engellediği yolundaki iddialardır!
Başka bir deyişle, Polonyalı sosyal-demokratlar ilhaklara karşı çıkabilmek için, iddialarını, bizzat kendilerinin ilkelerini reddettikleri bir teorik kaynaktan almak zorundadırlar.
Sömürgeler sorununda, bu, daha açık-seçik bir biçimde ortaya çıkıyor.
……
Temmuz 1916’da yazıldı
Sbornik Sotsial-Demokrata, n° 1, Ekim 1916
İmza: N. Lenin [sayfa 203]
